Sinds september 2020 wint Frisia Zout BV zout van onder de Waddenzee, voor de haven van Harlingen. De grote bodemdalingsschotel die daardoor ontstaat geeft aan de rand, in de haven van Harlingen, nog 2 cm bodemdaling.
In 2014 vroeg de vereniging Oud Harlingen de gemeenteraad om niet aan de zoutwinning mee te werken 'totdat onomstotelijk vaststaat dat die geen bedreiging kan vormen voor het monumentale Harlinger erfgoed.' Toen die brief geen effect had organiseerde de vereniging een bijeenkomst met particuliere huiseigenaren, rentmeesters van kerken en plaatselijke, provinciale en landelijke erfgoedorganisaties.
Dat overleg leidde tot de oprichting van de Stichting Bescherming Historisch Harlingen. Doel van de nieuwe stichting is alle soorten schade te voorkomen: materiële schade aan panden, maar ook emotionele en psychische schade, bedrijfsschade én imagoschade aan Harlingen als monumentenstad.
In maart vroeg de Tweede Kamer de regering het zogenoemde 'wettelijk bewijsvermoeden' uit te breiden naar alle mijnbouwactiviteiten in Nederland. Momenteel geldt deze 'omgekeerde bewijslast' alleen in het Groninger aardbevingsgebied. Daar wordt schade geacht te zijn veroorzaakt door de gaswinning, ook al kan de schademelder dit niet overtuigend bewijzen.
De Afdeling advisering van de Raad van State adviseert nu de regel tot Groningen beperkt te houden. Daar zijn veel soortgelijke schades, elders niet. Bovendien: schade kan ook andere oorzaken hebben, dus het is te kort door de bocht om alles op de mijnbouwer te verhalen. De Afdeling vindt dat particuliere melders inmiddels ook sterk genoeg staan tegenover de mijnbouwer, dankzij de Commissie Mijnbouwschade. Die wijst schades namelijk altijd toe wanneer ze niet met zekerheid een andere oorzaak kan aanwijzen, stelt de Afdeling.
Zaterdag zat Chris Elsinga van de SBHH voor de microfoon bij 'Afslag Harlingen' van Omroep Zilt. Terugkijkend op de informatieavond van dinsdag sprongen er twee dingen uit, vond Elsinga. Harlingers zouden rustiger slapen wanneer Frisia Zout een schadefonds zou vullen, én er waren opnieuw veel vragen over Wijnaldum. De reactie van Frisia Zout op dat laatste punt vond presentator Doede van der Hoek weinig overtuigend. Mogelijk gaat directeur Bart Hendriks hier zelf nog eens een toelichting op geven, want de omroep wil hem graag eens aan het woord laten. Sowieso komt er nog een volgende informatieavond voor alle inwoners, speciaal over het fenomeen 'zoutkruip'.
Het vraaggesprek is alsnog te beluisteren via 'uitzending gemist'. Zoek op de datum van 23 november en kies daarna de uitzending van 'Afslag Harlingen' van 12.00 uur. Op 49.15 begint het betreffende interview.
Tientallen vragen werden dinsdagavond afgevuurd tijdens de informatieavond over zoutwinning. Dirkjan Krijnders van Antea presenteerde resultaten van de metingen in de ondergrond van Harlingen. Van bodemdaling door zoutwinning is zoals voorspeld nog geen spoor, en toch gebeurt er van alles onder onze voeten. De meetapparatuur registreert onder meer eb en vloed en waarschijnlijk ook seizoensinvloeden in de bodem. Maar wat gebeurde er 9 oktober toch in de Fabrieksstraat? Op www.pilotharlingen.nl is daarover meer te lezen.
Directeur Hendriks lichtte toe dat Frisia heeft gekozen om te investeren in het voorkómen van schade. Vandaar ook de samenwerking binnen de Pilot Harlingen. Eventuele schade zal het bedrijf vergoeden. Basis daarvoor wordt een toetsingskader gebaseerd op omgekeerde bewijslast.