Sinds september 2020 wint Frisia Zout BV zout van onder de Waddenzee, voor de haven van Harlingen. De grote bodemdalingsschotel die daardoor ontstaat geeft aan de rand, in de haven van Harlingen, nog 2 cm bodemdaling.
In 2014 vroeg de vereniging Oud Harlingen de gemeenteraad om niet aan de zoutwinning mee te werken 'totdat onomstotelijk vaststaat dat die geen bedreiging kan vormen voor het monumentale Harlinger erfgoed.' Toen die brief geen effect had organiseerde de vereniging een bijeenkomst met particuliere huiseigenaren, rentmeesters van kerken en plaatselijke, provinciale en landelijke erfgoedorganisaties.
Dat overleg leidde tot de oprichting van de Stichting Bescherming Historisch Harlingen. Doel van de nieuwe stichting is alle soorten schade te voorkomen: materiële schade aan panden, maar ook emotionele en psychische schade, bedrijfsschade én imagoschade aan Harlingen als monumentenstad.
Het eerste jaarverslag van het Aanvullend Meetnet is verschenen. Antea Group voert de metingen uit in opdracht van de Pilot Harlingen. Opzienbarende conclusies meldt het eerste jaarverslag niet. Zoals verwacht zijn de gevolgen van bodemdaling door zoutwinning op dit moment nog niet in de stad te meten. Het jaarverslag meldt hierover dat ‘de 2 centimeter bodemdalingscirkel niet of nauwelijks dichterbij de kust is gekomen.'
Om te voorkomen dat schade aan gebouwen kan ontstaan hanteert de Pilot Harlingen een kritische grens: een maximale
scheefstand van 20 mm over 10 meter, oftewel 2.000 microradialen. De bodemdaling door zoutwinning mag deze grenswaarde niet bereiken. De grootst gemeten natuurlijke beweging in de panden bedroeg afgerond 80 microradialen, mogelijk als gevolg van het getijde in de haven en het diepe grondwater.
Het Staatstoezicht op de Mijnen heeft tientallen op- en aanmerkingen op de aanvraag van Frisia Zout om een tweede caverne te mogen aanleggen. In het ontwerpbesluit dat sinds gisteren ter inzage ligt valt dat in detail te lezen. "De (...) maatregelen om de risico's van bodembeweging zoveel als mogelijk te voorkomen of te beperken (...) moeten goed zijn beschreven en onderbouwd (...)", stelt SodM bijvoorbeeld. "Dat is nu niet het geval." De minister neemt dit ter kennisgeving aan.
Verder wijzen de nieuwste berekeningen over de zeespiegelstijging uit dat die sneller gaat dan verwacht. Dat maakt dat de productiesnelheid in de - dan - twee cavernes omlaag moet. "Naar verwachting heeft dit tot gevolg dat de bodemdaling niet zal toenemen, maar dat de bodemdalingskom groter wordt", aldus de toezichthouder.
De onrust rond zoutwinner Nobian duurt voort. De gemeenteraad maakte onverwacht een draai, na tussenkomst van 'verkenner' Bernard Wientjes en 'procesbegeleider' Han ten Broeke. Het bedrijf kreeg vervolgens, in ruil voor allerlei toezeggingen zoals een goedgevuld omgevingsfonds, vergunning van EZK (nu KGG) voor verdere zoutwinning. Er lopen echter nog procedures van omwonenden en de Provincie Overijssel, die vrezen voor schade.
En nu zet de Amerikaanse durfinvesteerder Carlyle - volgens de Britse krant Financial Times - zijn belang van € 3 miljard in Nobian in de etalage. Staatsinvesteringsfonds GIC uit Singapore bezit de rest van het bedrijf. Het verkoopproces moet volgend jaar beginnen. Bewoners vrezen dat gemaakte afspraken over metingen en schade nu op de tocht komen te staan; het bedrijf "reageert niet op geruchten".